Giới thiệu
Ẩm thực miền Bắc không chỉ nổi tiếng bởi những món ăn thanh đạm, tinh tế mà còn chinh phục thực khách nhờ những món mặn đậm đà, cực kỳ đưa cơm. Một trong số đó là mắm tép chưng thịt – món ăn có mặt trong bữa cơm gia đình từ thành thị đến nông thôn.
Không quá cầu kỳ trong nguyên liệu hay cách chế biến, nhưng mắm tép chưng thịt lại có khả năng “gây nghiện” bởi hương thơm quyến rũ, vị mặn ngọt hài hòa và màu sắc bắt mắt. Món ăn này thường được dùng cùng cơm nóng, dưa muối hoặc các món dân dã như cơm lam, thịt đông hay cà pháo mắm tôm.
Mắm tép chưng thịt – Món ăn mộc mạc nhưng đầy cuốn hút
Mắm tép chưng thịt là món ăn kết hợp giữa mắm tép – loại mắm được làm từ tép nhỏ lên men và thịt lợn xay. Hai nguyên liệu chính này, khi kết hợp và chưng cùng các gia vị như hành, tỏi, đường, nước mắm và chút dầu ăn, tạo nên món ăn dậy mùi, có màu nâu cánh gián rất bắt mắt.
Không giống như mắm tôm, mắm tép có mùi nhẹ hơn, dễ chịu và dễ kết hợp với thịt hơn. Khi ăn, món này có vị ngọt mặn cân bằng, rất phù hợp để ăn kèm cơm trắng. Thậm chí chỉ cần một bát cơm nóng với một muỗng mắm tép chưng thịt là đã đủ làm nên một bữa ăn no nê, ngon miệng.
Món ăn này thường xuất hiện trong mâm cơm ngày lạnh, các bữa cơm gia đình truyền thống, hay được chuẩn bị sẵn trong lọ thủy tinh để dùng dần.
Cách làm mắm tép chưng thịt thơm ngon, chuẩn vị
Nguyên liệu:
-
200g mắm tép (loại nguyên chất, lên men đúng chuẩn)
-
500g thịt ba chỉ (có cả nạc và mỡ)
-
2 củ hành tím, 1 củ tỏi
-
2 thìa đường
-
1 thìa nước mắm ngon
-
Dầu ăn, tiêu, ớt tươi (tùy chọn)
Cách làm:
-
Thịt ba chỉ rửa sạch, băm hoặc xay nhỏ. Hành tỏi bóc vỏ, băm nhuyễn.
-
Phi thơm hành tỏi với chút dầu ăn đến khi vàng.
-
Cho thịt vào chảo, đảo đều đến khi săn lại, hơi cháy cạnh.
-
Thêm mắm tép vào, đảo đều trên lửa nhỏ. Cho đường, nước mắm vào, tiếp tục đảo đến khi hỗn hợp sánh lại.
-
Nêm nếm lại cho vừa khẩu vị. Có thể thêm ớt để tạo vị cay nhẹ.
-
Chưng tiếp 10–15 phút cho đến khi thịt quyện với mắm và dậy mùi thơm là hoàn tất.
Sau khi nấu, để nguội và cho vào lọ thủy tinh, bảo quản trong tủ lạnh dùng dần trong 1–2 tuần.
Cơm lam – Món ăn núi rừng kết hợp tuyệt vời cùng mắm tép
Nếu mắm tép chưng thịt là món ăn đậm đà của đồng bằng, thì cơm lam lại là đại diện đặc trưng của vùng núi phía Bắc. Cơm lam được làm từ gạo nếp dẻo, cho vào ống tre hoặc nứa non, bịt kín hai đầu bằng lá chuối rồi đem nướng trên bếp than.
Gạo chín dẻo thơm, có mùi tre đặc trưng, được cắt khoanh và ăn kèm với muối vừng, thịt nướng hoặc – đặc biệt ngon – là mắm tép chưng thịt. Vị béo mặn của thịt quyện với cơm nếp thơm lừng tạo nên sự hòa hợp tuyệt vời giữa núi rừng và đồng bằng.
Hiện nay, cơm lam không chỉ có ở vùng cao mà còn xuất hiện tại các thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM, thường được bán tại các quán chuyên món Tây Bắc.
Thịt đông – Món ăn mùa lạnh truyền thống miền Bắc
Thịt đông là món ăn không thể thiếu trong mâm cơm ngày Tết của người miền Bắc, nhưng cũng rất phổ biến trong các bữa ăn mùa đông hàng năm. Món này được làm từ thịt chân giò, tai heo, nấm hương, mộc nhĩ… hầm mềm rồi để nguội cho đông lại.
Vị thanh, mát, không ngấy của thịt đông rất thích hợp để ăn kèm với các món mặn đậm như mắm tép chưng thịt, tạo sự cân bằng trong hương vị. Thường, người ta sẽ ăn thịt đông với cơm nóng, dưa hành muối, thêm một chút mắm tép sẽ càng làm bữa cơm trở nên hấp dẫn.
Cà pháo mắm tôm – Món phụ khoái khẩu trên mâm cơm Bắc Bộ
Nhắc đến các món ăn kèm truyền thống của miền Bắc thì không thể thiếu cà pháo mắm tôm. Cà muối giòn tan, trắng nõn, kết hợp với mắm tôm pha chanh, đường, ớt, chút mỡ nóng tạo nên món phụ đơn giản nhưng cực kỳ bắt cơm.
Khi dùng cùng mắm tép chưng thịt, cà pháo mắm tôm như một chất xúc tác giúp người ăn cảm nhận rõ hơn hương vị đậm đà của món chính. Đây là sự kết hợp rất phổ biến trong bữa cơm gia đình, nhất là tại các vùng nông thôn Bắc Bộ.
Mắm tép chưng thịt trong văn hóa ẩm thực hiện đại
Dù là món ăn truyền thống, nhưng mắm tép chưng thịt ngày nay đã được hiện đại hóa về hình thức, bảo quản và phân phối. Nhiều cơ sở sản xuất đã đóng hũ thủy tinh, hút chân không và phân phối đến các hệ thống siêu thị, sàn thương mại điện tử.
Điều này giúp mắm tép chưng thịt trở thành một món quà quê tiện lợi, hoặc thực phẩm tiện ích cho người bận rộn. Chỉ cần một muỗng mắm tép, bạn đã có ngay bữa cơm ngon mà không tốn nhiều thời gian nấu nướng.
Bên cạnh đó, nhiều nhà hàng hiện nay cũng đưa mắm tép chưng thịt vào thực đơn cơm gia đình, cơm phần, cơm văn phòng… thể hiện sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại trong ẩm thực Việt.
Câu hỏi thường gặp
Mắm tép có giống mắm tôm không?
Không. Mắm tép được làm từ tép nhỏ lên men, có vị nhẹ và mùi dễ chịu hơn mắm tôm. Mắm tôm mặn và nồng hơn, thường dùng với bún đậu hoặc nấu canh.
Bảo quản mắm tép chưng thịt như thế nào?
Để trong lọ thủy tinh sạch, đậy kín và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Có thể dùng trong vòng 7–10 ngày.
Có thể thay thịt ba chỉ bằng thịt nạc không?
Có thể, nhưng hương vị sẽ kém béo. Tốt nhất nên dùng thịt có cả nạc và mỡ để món ăn dậy vị và không bị khô.
Mắm tép có ăn sống được không?
Mắm tép nguyên chất không nên ăn sống. Thường được nấu chín hoặc chưng với thịt để đảm bảo vệ sinh và hương vị.
Kết luận
Mắm tép chưng thịt không chỉ là món ăn quen thuộc của người miền Bắc mà còn là biểu tượng của bữa cơm gia đình Việt Nam: đậm đà, ấm cúng và đầy yêu thương. Dù cuộc sống hiện đại có nhiều thay đổi, món ăn này vẫn giữ được chỗ đứng nhờ hương vị đặc trưng, dễ làm và phù hợp với mọi đối tượng.
Khi kết hợp cùng cơm lam, thịt đông, hay chỉ đơn giản là bát cơm nóng với chút cà pháo mắm tôm, mắm tép chưng thịt vẫn luôn khiến người ăn nhớ mãi không quên. Hãy thử một lần tự tay làm món này tại nhà để cảm nhận rõ nét hơn tinh hoa ẩm thực truyền thống của miền Bắc Việt Nam.
- Xem thêm: bánh cuốn Thanh Trì tại đây
- Tìm hiểu thêm các món ăn truyền thống miền trung monngonmientrung.food – nơi lưu giữ tinh hoa ẩm thực Việt Nam.
